Ze haalden wel de selecties van prominente internationale festivals en wonnen prijzen, maar bereikten nooit de Nederlandse bioscopen. Ten onrechte, zo meent Eye Filmmuseum, dat de films nu onder de noemer Previously Unreleased alsnog voor het Nederlandse publiek toegankelijk maakt. De eerste vertoningen van de negen premières in Eye en FilmHallen krijgen (online) inleidingen van Filmkrant-journalisten. Dit meldt Eye Filmmuseum.
Wel geselecteerd voor de internationale festivals, niet te zien in de Nederlandse bioscopen – het overkomt zowel gevestigde filmmakers als veelbelovende debutanten. Aan die onrechtvaardigheid maakt Eye graag een eind door bijzondere films naar Nederland te halen.
De negen premières van Previously Unreleased
Vanaf 25 juni zijn onder de noemer Previously Unreleased negen premières te zien in Eye Filmmuseum en FilmHallen, Amsterdam. Vijf titels stelt Eye als distributeur beschikbaar voor vertoning in de landelijke filmtheaters; de overige films* komen van distributeurs Park Circus, Gusto Entertainment en September Film. De selectie is afkomstig uit het aanbod van de grote internationale festivals.
Een greep: Pedro Costa is aanwezig met Vitalina Varela, winnaar van het Gouden Luipaard van Locarno 2019; het filmmuseum was al distributeur van de Portugese regisseur aan het begin van diens carrière. Sandra Kogut won in 2018 vrijwel alle prijzen van de Sémaine de la Critique in Cannes: toch is Three Summers in Nederland alleen te zien geweest op het Leiden International Film Festival.
The Souvenir van Joanna Hogg prijkte eind 2019 als eerste Britse film in tien jaar tijd als nummer 1 op het Sight & Sound-lijstje ‘Beste films van het jaar’. Het Noord-Macedonische God Exists, Her Name Is Petrunya van Teona Strugar Mitevska won de Lux Prijs van het Europees Parlement voor Beste Europese film 2019; ook werd de film geselecteerd voor de Gouden Beer-competitie van de Berlinale. Geen van beide titels bereikte Nederland.
Inleidingen Filmkrant-journalisten
Het Previously Unreleased-programma is in Amsterdam zowel in Eye als in FilmHallen te zien, volgens wisselend startschema (de films gaan om en om in première); iedere eerste Amsterdamse vertoning wordt (online) ingeleid door een medewerker van de Filmkrant.
Programma
Het programma van Previously Unreleased staat nog niet online, maar is als volgt:
Heimat ist ein Raum aus Zeit
Thomas Heise DE/AT 2019 218’ Duits gespr. Engels ondert.
Meesterdocumentairemaker Thomas Heise (Vaterland) duikt in zijn familiearchieven, die vier generaties omspannen. Ze weerspiegelen de culturele en politieke omwentelingen in het Duitsland van de vorige eeuw, zoals Heise op even subtiele als indrukwekkende wijze laat zien.
The Souvenir
Joanna Hogg GB/US 2019 120’ Engels gespr. Nederlands ondert.
Tilda Swinton en haar dochter Honor Swinton Byrne maken indruk in dit weelderige, droomachtige portret van een filmstudente in het Londen van de jaren tachtig. De jonge vrouw valt voor een verleidelijke, erudiete man die haar meetrekt richting afgrond.
Vitalina Varela
Pedro Costa PT 2019 124’ Portugees gespr. Engels ondert.
De Kaapverdische Vitalina Varela arriveert in Lissabon om achter de geheimen van haar overleden man te komen. Vijfentwintig jaar geleden verliet hij hun geboorteland om in Portugal te gaan werken. De surreële, indringende film won in 2019 het Gouden Luipaard en de prijs voor Beste actrice van het filmfestival van Locarno.
Duelles
Olivier Masset-Depasse FR/BE 2018 97’ Frans gespr. Nederlands ondert.
Het leven van Alice en Céline, buurvrouwen en hartsvriendinnen, verloopt op rolletjes. Totdat een ongeluk de idylle verstoort en de vrouwen uit elkaar drijft. De derde lange speelfilm van de Belgische regisseur Olivier Masset-Depasse speelt in Brussel en is zowel een ode aan Hitchcock en Douglas Sirk als portret van een teloorgaande vriendschap. Met Veerle Batens (The Broken Circle Breakdown, Loft)
God Exists, Her Name Is Petrunya
Teona Strugar Mitevska MK/BE/SL/FR/CR 2019 100’ Macedonisch gespr. Nederlands of Engels ondert.
Een Macedonische vrouw duikt naar een kruisbeeld dat door een priester in de rivier is gegooid – een ritueel dat alleen bestemd is voor mannen. In de chaos die ontstaat trotseert ze de ruziënde mannen. Strugar Mitevska’s bijtend sociaal commentaar daagt op hilarische wijze het patriarchaat uit, en kreeg de Lux-prijs van het Europees Parlement: Beste Europese film 2019.
The Last Black Man in San Francisco
Joe Talbot US 2019 121’ Engels gespr. Nederlands ondert.
Jimmie Fails heeft één droom in het leven: het majestueuze Victoriaanse huis dat door zijn grootvader is gebouwd weer in bezit te krijgen. Debuterend regisseur Joe Talbot schreef een liefdesbrief aan een verdwijnend deel van San Francisco en werpt de nog altijd actuele vraag op wie de identiteit van een stad vormgeeft, en wie er zich thuis voelt. Bijrol voor Danny Glover, winnaar verschillende prijzen Sundance Film Festival.
Blanco en blanco
Théo Court ES/CL/FR/DE 2019 100’ Spaans en Engels gespr. Engels ondert.
Théo Courts tweede speelfilm is gedraaid op het onherbergzame Vuurland. Een fotograaf trekt erheen om de bruiloft van een machtige landeigenaar vast te leggen. Blanco en blanco is een portret van de ruwe onderwerping van land en mensen: de blanken moorden de Selk’nam-indianen uit, schieten het wild af en menen tegelijkertijd de beschaving te brengen. Théo Court (Ocaso) kreeg van het filmfestival van Venetië zowel de Fipresci-prijs van de Filmkritiek als de Venice Horizons, de prijs voor Beste regie, toegekend.
Three Summers
Sandra Kogut BR/FR 2019 94’ Portugees gespr. Engels ondert.
Meesterlijke komedie over een groot corruptieschandaal in Brazilië, gezien door de ogen van het hoofd van de huishouding van de luxe villa waarin een vermogende Braziliaanse familie leeft. De huishoudster behoudt ondanks alles haar opgewektheid en loyaliteit, en laat geen gelegenheid onbenut om de situatie in haar voordeel te laten werken.
One Day (Egy Nap)
Zsófia Szilágyi HU 2018 99’ Hongaars en Italiaans gespr. Nederlands ondert.
Anna (40) heeft het met drie kinderen, een man, een baan en financiële stress chronisch druk. Ze komt haar afspraken en beloftes na, regelt en onthoudt van alles voor iedereen. Door de hectische dagen spreekt ze haar man echter weinig. Ze voelt aan alles dat ze hem aan het verliezen is. Eerste speelfilm van de Hongaarse documentairemaker Zsófia Szilágyi. One Day was te zien in de Semaine de la Critique-sectie van het Cannes-filmfestival en kreeg de Fipresci-prijs voor Beste film.
Te zien vanaf 20 augustus. Eye (* distributie: September Film)
Door: Nationale Recreatiegids