De Haarlemse schilder Nicolaes Berchem (1621/22-1683) geldt als één van de belangrijkste en meest productieve ‘Italianisanten’: Hollandse landschapschilders die onder de indruk raakten van het Italiaanse landschap en het 'gouden' licht daar. Berchem reisde zelf nooit naar Italië, maar baseerde zich op het werk van landgenoten die er wel waren geweest. Hij creëerde een eigen stijl die zich kenmerkt door vloeiende penseelstreken, veel beweging, sterke kleuraccenten en stemmige tinten. De seizoenenreeks is afkomstig uit het Amsterdamse woonhuis van Herman van Swoll (1632-1698), een vermogende handelaar in onroerend goed. Voor zijn nieuwe huis aan de Herengracht bestelde Van Swoll deze vier schilderijen als bovendeurstukken.

 

 

Een jaar na de dood van Van Swoll werd de reeks geveild. De vier schilderijen bleven lange tijd bij elkaar, maar raakten aan het eind van de negentiende eeuw uit elkaar. De Lente bleef altijd in particulier bezit. De Zomer was in de jaren 1920 en 1930 afwisselend bij kunsthandelaren in Zwitserland en Nederland, en kwam na omzwervingen uiteindelijk in 1992 in bezit van het Mauritshuis. De Herfst en De Winter zijn altijd als paar bij elkaar gebleven. Ze kwamen in 1990 in bezit van de verzamelaar Eric Albada Jelgersma, die in 2013 ook De Lente wist te bemachtigen. Na diens overlijden werden de drie Berchems eind vorig jaar aan het Mauritshuis te koop aangeboden. Dankzij steun van de BankGiro Loterij en de Vereniging Rembrandt is de reeks nu na meer dan een eeuw herenigd.

 

 

De vier seizoenen van Berchem worden vanaf vandaag getoond in de Potterzaal van het Mauritshuis. Bedoeling is om ze uiteindelijk te tonen zoals ze zijn bedoeld, namelijk als ‘bovendeurstukken’.