(Novum) - Het kabinet moet de bezuinigingen op cultuur halveren en minder snel invoeren. Daarvoor pleitte de grootste oppositiepartij PvdAmaandag tijdens het overleg over kabinetsplannen voor de culturele sector. "Het gaat veel te hard en veel te snel en veel te veel", zei Kamerlid Jetta Klijnsma (PvdA).

De PvdA trok hard van leer tegen staatssecretaris van Cultuur Halbe Zijlstra (VVD),die tweehonderd miljoen wil bezuinigen op de culturele sector. Klijnsmasprak een 'trieste dag' waarbij veel 'mooie gezelschappen' ten grave worden gedragen. Het kabinet pleegt verder een 'roofoverval op de podiumkunst en de beeldende kunst', meent zij.

Door de bezuinigingen verandert het klimaat in Nederland, stelde Klijnsma. Nederland verandert in een land waarin talent niet langer wordt gekoesterd. En de toon die Zijlstra en premier Mark Rutte (VVD) daarbij aanslaan is 'beledigend en koud'. "Het kabinet maakt cultuur kapot."

Instellingen die tot de internationale top behoren zoals het Concertgebouworkest, worden door het kabinet grotendeels ontzien. Dit leidt ertoe dat kunst weer 'als vanouds' voor 'de elite' met een dikke portemonnee wordt, waarschuwde Klijnsma.

Zij riep de staatssecretaris op om niet alle bezuinigingen al in 2013 te laten ingaan. Hierin werd de PvdA gesteund door D66. Boris van der Ham (D66) riep eveneens op tot 'temporiseren'.

Voorafgaand aan het overleg vond een manifestatie plaats van duizenden kunstenaars op het Malieveld die protesteerden tegen de plannen onder de noemer 'Mars der Beschaving'. Het einde van de beschaving is kennelijk in zicht, reageerde Martin Bosma (PVV) laconiek op het protest. "Ik heb mijn berenvel en knuppel al besteld."

De PVV'er noemde de bezuinigingen 'tragisch', maar onontkoombaar. Ook de regeringspartijen VVD en CDAspraken van ingrijpende maatregelen. De gedoogcoalitie steunt de staatssecretaris, maar wil de plannen wel op enkele punten aanpassen. Zoblijven het Friese theatergezelschap Tryater, het Limburgse Opera Zuid en een paar regionale orkesten bestaan, als het aan de drie fracties ligt. Wel moeten zij het doen met minder subsidie.

Zijlstra komt later aan het woord. Hij verdedigt dan zijn voorstel omvanaf 2013 nog zeven orkesten, één operagezelschap, acht theater- en vier dansgezelschappen subsidie te geven. En alleen culturele instellingen die minstens 17,5 procent eigen inkomsten hebben, kunnen straks nog subsidie krijgen. Van de podiumkunsten wordt meer verwacht: voor hen geldt vanaf die datum een minimum van 21,5 procent.