“Natuurlijk is de prinses van harte welkom in ons bos!"

Ontstaansgeschiedenis van het theater 

Vlak na de oorlog was men in de beboste Drentse omgeving op zoek naar een verbindende activiteit voor mensen uit de omgeving. Het moest iets zijn waaraan iedereen deel kon nemen. Vanuit zijn fascinatie met de werken van William Shakespeare kwam de huisarts dr. Broekema met het idee om een theatervoorstelling te organiseren. Hij werd hierbij ondersteund door de toenmalige burgemeester Meiboom. Sloot vertelt ons dat Broekema’s interesse voor Engelse literatuur ook nog een andere oorzaak had: “Hij had op de universiteit ook nog een docente Engels, dat vond hij een leuke meid.” Ondanks deze bijkomstige beweegreden heeft het theater uiteindelijk niet geleid tot een tastbaar romantisch resultaat voor de dokter. 

Desalniettemin zou het theater er komen in de zomer van 1946. Men wist dat niet iedereen toneel wilde spelen maar de opdracht was om zoveel mogelijk mensen te betrekken bij de productie. Naast spelers werd de hulp ingeschakeld van decorbouwers, kostuumontwerpers, padvinders, naaisters en grimeurs. Van mond op mond groeide het enthousiasme in de nabije omgeving. De eerste voorstelling die in het theater werd gespeeld was de alom bekende Midzomernachtdroom. Sloot vertelt dat dit zo’n succes was dat men dacht: “We doen het nog een jaar…en nu zitten we in jaar 76.”

Publiciteit 

In de decennia na de eerste voorstelling werd de publiciteit van de theatervoorstellingen voor de rekening van de burgermeesters genomen. Gaandeweg begon het balletje vanzelf te rollen. Sloot vertelt dat men steeds minder moeite hoefde te doen om aan de maximale bezoekersaantallen te komen. Eenmalige bezoekers veranderden in vaste gasten die jaarlijks terugkwamen. Bij ieder bezoek waren ze benieuwd naar het Shakespearestuk dat dit jaar in Diever werd gespeeld. 

Wat dat betreft verkeert het theater tot op de dag van vandaag in een luxepositie. Sloot noemt een anekdote over enkele bezoekers: “Twee jaar geleden sprak ik een stel van vier mannen. Het waren alle vier pastoors uit Friesland. Die waren begonnen met een groepje van acht maar helaas wordt niet iedereen even oud. Dat groepje bleef maar doorgaan.” Volgens Sloot zijn het dit soort bezoekers die de levensader van het theater vormen.

Uiteraard worden er weleens advertenties geplaatst. Zo zijn de theatershows jaarlijks te vinden in de schouwburgkrant van de Stadsschouwburg in Groningen. Verder publiceert het theater sinds een jaar of zeven het magazine WILLIAM. in het voorjaar en het najaar. Hierin worden vooral voorproefjes van de productie gedeeld.

Bezoekers 

Toen Sloot in 2006 bij het theater kwam werden de maximale bezoekersaantallen nog niet gehaald. Vooral de try-outs werden over het algemeen minder bezocht. Sloot: “Soms waren er bij de try-outs maar 50 mensen. Het heeft wel iets maar voor een theater met ruimte voor 1000 plekken is het ook niet wat je noemt het je-van-het.” Vooral sinds de laatste vijf jaren zit het theater bomvol. De try-outs worden tegenwoordig goed bezocht. In totaal rekent het theater op zo’n 25.000 bezoekers per jaar. Dat is ook wel het maximale zegt Sloot, omdat de voorstellingen voor het grootste deel neerkomen op de passie van de vrijwilligers. Hij noemt dat als deze vrijwilligers op 1 maart beginnen met repeteren en doorspelen tot eind september, dat je wel het maximale vraagt van iemand die in zijn eigen tijd naar het theater komt. Sloot: “Je moet er best wel wat voor over hebben. Wij denken dat je met 25 á 26 voorstellingen wel ongeveer op het maximale zit van wat mensen aan kunnen.”

Nationale en Koninklijke belangstelling 

Het Shakespearetheater krijgt niet alleen veel aandacht van mensen uit de directe omgeving. Jaarlijks komen acteurs, kunstcritici en recensenten van landelijke kranten af op de voorstellingen. Schrijvers van NRC Handelsblad, De Volkskrant, Trouw maar ook journalisten van De Groene Amsterdammer en Het Dagblad van het Noorden weten het theater goed te vinden. Een vaste bezoeker is de journalist Jacques d'Ancona, bekend van het programma de Soundmixshow.

Sloot vertelt ook over enkele bezoeken van het Koninklijk Huis. Zo zijn koningin Juliana samen met prins Bernhard enkele keren in het theater geweest. Ook prinses Beatrix kwam meerdere keren naar Diever. Zij is zelfs vorig jaar nog langs geweest in de plaats van haar zoon Koning Willem-Alexander. Toen één van haar kamerdames vroeg of ze het in het bos leuk zouden vinden of de prinses langs zou komen antwoordde de directie: “Natuurlijk is zij van harte welkom in ons bos!” Ze heeft volgens Sloot een prachtige indruk gekregen van wat er allemaal speelt in het theater. Enkele spelers en productieleden hebben haar een rondleiding gegeven.

Corona 

Toen het nieuws over de coronapandemie het theater bereikte in 2020 zorgde dat voor figuurlijke tranen in de ogen, vertelt Sloot. Het negenkoppige bestuur ging vlak voor de zomer op zoek naar een oplossing. Men besloot om dit jaar over te slaan en de pijlers te richten op 2021. Bezoekersaantallen zijn cruciaal voor het dekken van de kosten. Ondanks de vele vrijwilligers zijn er ook een paar betaalde krachten in dienst voor de regie, de kostuums en het geluid. Een afschaling van 1000 naar 200 bezoekers zou de kosten niet dekken.
Het theater deed daarom een beroep op de noodsteunmaatregelen. Via het Prins Bernhard Cultuurfonds, het VSB-Fonds, Beringer Hazewinkelfonds en het Kickstart Cultuurfonds konden de misgelopen inkomsten voorlopig gedekt worden.

Toen het theater weer voorzichtig openging werden lagere bezoekersaantallen aangehouden en werden mensen persoonlijk begeleid met inachtneming van de coronaregels. Vorig jaar bleven de bezoekersaantallen op 500 á 600. Dankzij een lagere budgettering bleek het jaar 2021 financieel een goed jaar. Het resterende budget heeft het theater dan ook voor een groot deel teruggegeven aan de fondsen. Sloot zegt: “Ja, 2021. In aanloop moeizaam, maar achteraf een geweldig jaar.”

Toekomst 

Dit jaar speelt het theater de tragikomische voorstelling De Koopman van Venetië. Regisseur Jack Nieborg daagt het team elk jaar weer een stukje meer uit. Niet alleen de acteurs maar ook de decorbouwers zijn constant bezig met zichzelf heruitvinden. Zo zijn er de afgelopen jaren looppaden dwars door het publiek gekomen. Dit jaar zal er zelfs gebruik gemaakt worden van een waterbassin midden in het podium. Sloot: “De gedachte daarachter was om het publiek en spelers dichterbij elkaar te brengen. Meer interactie, zodat je het van alle kanten mee kan maken.” Bezoekers vragen Sloot weleens aan welke kant ze moeten gaan zitten. Daarop zegt hij: “Elke kant is een unieke ervaring.”

Door: Nationale Recreatiegids/ Mila Tukker