Knoalsters spelen Geert Teis in Geert Teis

Door Redactie Nationale Recreatiegids

10 min

STADSKANAAL - Een unieke voorstelling volgende week zaterdag in Geert Teis: een toneelstuk van... Geert Teis. Zowel het Stadskanaalster theater zelf als organisator stichting 250/400 hebben tot nu toe opvallend weinig ruchtbaarheid gegeven aan deze toch wel historische voorstelling. Het is alweer 30 jaar geleden dat voor het laatst in theater Geert Teis in Stadskanaal een toneelstuk van de naamgever werd opgevoerd...

De voorstelling van UDI in 1985 was in het kader van het 40e sterfjaar van de Stadskanaalster schrijver en dichter. Dit jaar is de aanleiding niet alleen het 70e sterfjaar, maar ook de viering van het 250/400-feest, het 250-jarig bestaan van Het Stadskanaal en tegelijkertijd het 400-jarig bestaan van de grens tussen Groningen en Drenthe, in Stadskanaal. De Knoalster toneelgezelschappen UDI, TAGO en 't Centrum reageerden op een oproep van de stichting 250/400 en formeerden een gelegenheidsgezelschap van 12 acteurs, afkomstig van de drie verenigingen.
Onder leiding van regisseuse Annelies Hopman van UDI (foto) hebben ze in de afgelopen tijd hard gewerkt aan de Groningstalige boerenklucht 'Dizzepie Dizzepu'. Het wordt slechts eenmalig opgevoerd, op zaterdag 20 juni om 20:00 uur. Er zijn nog kaarten verkrijgbaar, voor € 10.

Knoalster Lorelei
Geert Teis, alias Gerhard Willem Spitzen (1864-1945) schreef vooral gedichten en liederen. Het Gronings volkslied (Van Lauwerszee tot Dollard tou...) en het in Stadskanaal bekende volkslied Knoalster Lorelei zijn van zijn hand. Hij heeft veel betekend voor het Gronings. In Stadskanaal zijn het theater, twee straten en een school naar hem vernoemd. Hij schreef ook een handjevol toneelstukken. Eén daarvan, de boerenklucht Dizzepie Dizzepu, wordt nog regelmatig opgevoerd. Onder meer volgende week zaterdag in Geert Teis.

'Du mie der nog mor aine'
Volgens regisseuse Annelies Hopman (56) uit Groningen is het meer dan zomaar een klucht: 'Bij de doorsnee klucht gaan de grappen in een razend tempo en komt het vooral op timing aan. In deze klucht worden ook personages neergezet en uitgediept. Geert Teis was iemand die mensen goed doorhad en hij wist dat in het Gronings neer te zetten. Het is hilarisch, maar ook maatschappijkritisch. Ook naar huidige maatstaven; het is tijdloos geschreven. De acteurs krijgen de kans om de personages uit te diepen en er kunnen soms ook zomaar betekenisvolle stiltes vallen. Bovendien heeft dit stuk een zeer verrassende ontknoping.' En dat in het Gronings: 'Dat geeft het juist een meerwaarde. Sommige Groningse uitdrukkingen kun je gewoon niet vertalen, ook vanwege de nuchterheid van de taal. 'Du mie der nog mor aine'. Als je dat hardop zegt en met een bepaalde ondertoon, komt dat veel anders en beter over dan 'Doe mij er nog maar één'. Het draagt bij aan de hilariteit.'

Spannende thriller
Met het uitdiepen van personages, het werken met stiltes, maatschappijkritische teksten en ondertonen, vraagt Annelies Hopman meer van de acteurs dan in de vorige opgevoerde kluchten. Het past in haar streven om meer kwaliteit op de planken te brengen. Iets waar ze in de afgelopen 7 jaar bij UDI al aardig succes mee oogst. De zalen zijn tegenwoordig weer vol. Volgend jaar brengt UDI zelfs voor het eerst geen klucht, maar een spannende thriller: 'Vals Bloed'. Maar dan wel met een komisch randje: 'Er moet natuurlijk wel gelachen worden, het moet ook weer niet al te zwaar worden. Maar wel meer inhoud. Het publiek moet gegrepen worden. Met een lach en een traan.' In september beginnen de repetities.

Rentenierende boer
Maar eerst maakt een deel van UDI zich samen met de collega's van TAGO en 't Centrum op voor Dizzepie Dizzepu van onze aigenste Geert Teis. Waar het over gaat: Over de rentenierende boer Mans Wilts, die graag Latijnse termen verbastert. En niet graag ziet dat zijn dochter beneden haar stand gaat trouwen. Anderen zien dat wel graag, en dus zetten ze Mans een hak...

Nog een leuk detail, tot slot: Mans Wilts werd 30 jaar geleden in Geert Teis vertolkt door Gerard Bruining van UDI. Diezelfde Gerard Bruining speelt dit jaar de kapper in het stuk.

Foto: Erik Riensema.

Meer nieuws