Amerikaanse kunstenaars in Bonnefanten Museum Maastricht

Door Redactie Nationale Recreatiegids
9 min
Extended Drawing focust op een specifiek facet van het werk van de Amerikaanse kunstenaars Sol LeWitt, Robert Mangold, Bruce Nauman en Richard Serra. Getoond worden die werken waarin lijn en tekening over hun oorspronkelijke grenzen worden getild.

Sol LeWitt, Robert Mangold, Bruce Nauman en Richard Serra behoren inmiddels tot de 'klassieke' generatie die vanaf midden jaren '60 de Amerikaanse kunst richting heeft gegeven. Hun affiniteit met Minimal en Concept is duidelijk zichtbaar. De vier staan model voor nieuwe opties in de tekenkunst en exploreren de mogelijkheden die de architectonische dan wel de publieke ruimte bieden. De tekeningen draaien niet meer om persoonlijk handschrift maar gaan een specifieke verhouding aan met de muur (LeWitt), het schilderij (Mangold), de sculptuur (Serra) en de publieke ruimte (Nauman).

De door een hand getrokken lijn geldt als de meest persoonlijke en individuele expressievorm in de kunst. De lijnvoering in een tekening is als een handgeschreven brief en verraadt veel over de auteur. Is deze zwierig of hoekig op het papier terecht gekomen, men zal er graag een spiegel in zien van karakter of innerlijke roerselen. De lijn spreekt. Een tekening draagt een grote intimiteit uit.

Het anonimiseren van de lijn
De bovengenoemde kunstenaars houden zich in Extended Drawing ver van deze conventies. Het persoonlijk handschrift wordt categorisch gemeden en het onpersoonlijke wordt juist nagestreefd. Neutraliteit wordt beoogd en de kunst is teruggebracht tot een instrument, dat ingezet wordt voor een 'mechanische' uitvoering dat de mogelijkheid biedt een teveel aan expressiviteit uit te sluiten.

Sol LeWitt gaat het verst in het anonimiseren. Het feit dat hij koos zijn werk door assistenten (weliswaar volgens strikte richtlijnen) te laten uitvoeren, spreekt boekdelen. Dat Richard Serra zich beperkt tot het diepst mogelijke zwart (een combinatie van hars en teer) zonder nuances, evenzeer. De dikke, haast ongevoelige lijnen van Robert Mangold kunnen evenmin als een groot expressief gebaar worden beschouwd. Mangold zet de lijn in om een disbalans te creƫren, die zich achter de ogenschijnlijk onbewogen harmonie van cirkels of ovalen schuilhoudt. Er wordt niets aan de verbeelding overgelaten; de regels van perspectief of andere illusionistische kunstgrepen zijn niet toegepast en er is alles gedaan om illusie of mimesis te vermijden.
De omgang met omtrek en contour bij Bruce Nauman is neutraal en lijkt mechanisch, zelfs wanneer ze zich in aantrekkelijk gekleurd neon manifesteert. Het aan-en uitknipperen van de neonbuizen gaat volgens een mathematisch vastgelegde frequentie en de betekenis van de kleuren ligt vast en bepaalt de volgorde.

De tentoonstelling zal de hele 2e verdieping (200m2)beslaan. Zodoende krijgt elke kunstenaar volop de ruimte en kunnen er een veertigtal grote werken getoond worden, die een aspect in hun werk naar voren brengt, dat nog niet eerder zo uitgebreid aan bod is gekomen. De werken in Extended Drawing zijn bruiklenen uit gerenommeerde particuliere en publieke collecties.

Sol LeWitt, Robert Mangold, Bruce Nauman en Richard Serra zijn van groot belang voor de collectie van het Bonnefantenmuseum, waarin ieder reeds vanaf 1987 met meerdere werken vertegenwoordigd is.

Work in progress
Vanf 26 juli zullen een aantal wall drawings van Sol LeWitt in situ worden aangebracht door een team van 6 assistenten. Om de bezoekers een unieke gelegenheid te bieden de werkzaamheden te volgen, zullen de zalen toegankelijk zijn tijdens het aanbrengen van de werken.

Publicatie
Extended Drawing wordt begeleid door een publicatie die in september verschijnt. Verkrijgbaar in de Museum Shop.