Restitutiecommissie: Stedelijk mag Kandinsky houden

Door Redactie Nationale Recreatiegids
4 min
Het schilderij Bild mit Häusern (1909) van Wassily Kandinsky dat het Stedelijk Museum Amsterdam in 1940 op een veiling verwierf, is indertijd rechtmatig verkregen. Tot die conclusie is de Restitutiecommissie gekomen na uitgebreid onderzoek. Dit meldt het Stedelijk Museum.

Het Stedelijk kocht het schilderij op 9 oktober 1940 op de veiling van Frederik Muller & Co. in Amsterdam. Door het tijdstip van de aankoop, aan het begin van de Tweede Wereldoorlog, herrees de vraag of het hier misschien om onvrijwillig bezitsverlies ging, als gevolg van omstandigheden die direct verband hielden met het naziregime. Om helderheid te scheppen, is eind 2013 door de Gemeente Amsterdam, het Stedelijk Museum Amsterdam en de erfgenamen, vertegenwoordigd door hun advocaat, aan de Restitutiecommissie gevraagd een bindend advies uit te brengen over het werk. Dat advies luidt nu de gemeente Amsterdam niet gehouden is tot teruggave van dit schilderij aan de verzoekers.

Uit het onderzoek komt naar voren dat Robert Lewenstein het werk erfde van zijn moeder Hedwig Lewenstein-Weijerman, toen zij in 1937 overleed. Robert Lewenstein was getrouwd met Irma Klein. Samen liet het koppel het werk in 1940 veilen, vermoedelijk door verslechterde financiële omstandigheden, waar het stel al voor de Duitse inval in verkeerden. Na de oorlog deed noch Lewenstein, noch Klein - inmiddels gescheiden - een poging om het schilderij weer terug te krijgen.

Jan Willem Sieburgh (directeur ad interim bij het Stedelijk), is blij dat er nu eindelijk duidelijkheid is over het werk, maar is zich er tegelijkertijd van bewust dat de erfgenamen graag een andere uitkomst hadden gezien: "Wij realiseren ons terdege dat dit teleurstellend is voor de claimanten, en dat dit schilderij voor altijd verbonden zal blijven aan een pijnlijke geschiedenis. De relatie van onze collectie met de Tweede Wereldoorlog zal altijd belangrijk zijn, informatie daarover zullen we aan het publiek blijven tonen, online en ook op zaal."

Door: redactie Nationale Recreatiegids