Site logo
searchclose
Artikelen
Vacatures
Bedrijven
search
add

Carbidschieten: immaterieel erfgoed en al sinds de Tweede Wereldoorlog geliefd

Door Redactie Nationale recreatiegids
schedule 6 min
location_on [xx]km
Carbidschieten maakt sinds 2014 deel uit van de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland. De traditie, die vooral in het noorden en oosten van het land in ere wordt gehouden, groeit sinds de Tweede Wereldoorlog in populariteit maar stamt waarschijnlijk al af van de Germanen. Carbidschieten geeft een enorme knal, maar is veel goedkoper dan vuurwerk, dat dit jaar vanwege de coronacrisis verboden is.

Carbid is een verbinding van koolstof en calcium. De stof wordt wel gebruikt om mollen te verjagen, maar verkopers pieken kort voor de jaarwisseling. Carbidschieters stoppen een brok carbid in een melkbus, maken de stof een beetje nat en sluiten de bus dan af. Er vormt zich een gas, dat via een klein gaatje in de bus wordt aangestoken. Dat veroorzaakt een flinke explosie, waardoor de afsluiting van de bus tientallen meters weg kan schieten. Vroeger werden deksels van melkbussen als afsluiter gebruikt, maar omdat daar nogal eens ongelukken mee gebeurden worden tegenwoordig ballen gebruikt. De kunst van het carbidschieten is het veroorzaken van een zo hard mogelijke knal en het zo ver mogelijk laten wegschieten van de afsluiter.

"Carbidschieten is niet gevaarlijk, als je je verstand gebruikt en veel ruimte hebt. In de stad is het niet slim", zegt vuurwerkhandelaar Jan Souman uit Hattem. "Je moet op tijd en bij daglicht met de voorbereidingen beginnen. Als je gaat schieten gehoorbeschermers op, handschoenen aan en een vuurwerkbril gebruiken. En nuchter zijn." Souman voegt bij elk pakket een cursus carbidschieten. Veel carbidhandelaren hebben ook zo'n handleiding op internet staan. Nu er een vuurwerkverbod geldt, stromen de bestellingen voor carbidpakketten overal binnen.

Meldplicht

In Overijssel, Drenthe, Groningen en Friesland loopt al vijf jaar de campagne Wie is de BOCK (de Bewust Oplettende Carbid Knaller). In die provincies willen veiligheidsregio's en gemeenten van elk carbidfeestje weten wie de BOCK is. In de meeste gemeenten geldt een meldplicht voor carbidschieten. In de algemeen plaatselijke verordening (apv) is opgenomen aan welke eisen carbidschieten moet voldoen en wanneer er tijdens de jaarwisseling geknald mag worden.

Carbid is vrij te koop en kost enkele euro's per kilo. Een kilo carbid geeft ongeveer 300 liter gas. Twee liter gas zorgt al voor een flinke knal, zegt Souman. Carbidverenigingen plaatsen meestal een hele reeks melkbussen, die allemaal achter elkaar moeten knallen. Vorig jaar is tussen de 80.000 en 90.000 kilo carbid verkocht. Dat zorgde volgens het kenniscentrum voor letselschade Veiligheid.nl voor 78 gewonden, die met name botbreuken en brandwonden hadden opgelopen. In totaal liepen in 2019 ongeveer 1300 mensen vuurwerkletsel op tijdens de jaarwisseling.

Door: ANP

28 maart '24 ( 8:50)

Veel kritiek op plan NPO, ook van FNV

Vakbond FNV vindt het plan van de Nederlandse Publieke Omroep om de sociale veiligheid op de werkvloer te verbeteren "nogal vrijblijvend". Dat laat Andrée Ruiters, vakbondsbestuurder van FNV Media & Cultuur, weten als reactie op het woensdag gepresenteerde plan van aanpak.

28 maart '24 ( 8:42)

Protest bij cultureel centrum in Amsterdam om vertoning Israëlische films

Tegenover De Balie in Amsterdam protesteren woensdagavond zo'n dertig mensen tegen de vertoning van Israëlische films in het cultureel centrum. In De Balie zijn deze week drie films van Israëlische makers te zien in het kader van het Seret Film Festival.

28 maart '24 ( 8:40)

Optreden verstoren van Lenny Kuhr onacceptabel volgens Kunstenbond

Kunsten '92 noemt het "onacceptabel" dat een optreden van Lenny Kuhr zondag kon worden verstoord door pro-Palestijnse activisten. Dat schrijft de belangenorganisatie van de wereld van kunst, cultuur en erfgoed in een bericht aan de Tweede Kamer.

28 maart '24 ( 8:30)

NPO plan voor veiligere werkvloer gepubliceerd

De NPO heeft woensdagmiddag het plan van aanpak voor een veilige werkvloer gepubliceerd. Het plan, dat werd opgesteld naar aanleiding van het rapport van de Commissie-Van Rijn, lag al grotendeels op straat nadat RTL Nieuws het begin deze maand in handen had gekregen. Destijds wilde de NPO niet reageren op het uitgelekte plan en liet weten dat het definitieve plan nog moest worden vastgesteld.

27 maart '24 (15:14)

Podia willen veiligheidsprotocol na verstoren concert Lenny Kuhr 

De culturele sector moet een veilige haven blijven voor makers, medewerkers en publiek. Dat stellen de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD), de Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK) en de Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF) in een gezamenlijke verklaring naar aanleiding van het verstoren van een concert van Lenny Kuhr. De drie organisaties willen met cultuurstaatssecretaris Fleur Gräper in gesprek voor het opstellen van een veiligheidsprotocol.

27 maart '24 ( 9:38)

Vergunning NPO niet vijf, maar twee jaar verlengd

Een domper voor de Nederlandse Publieke Omroep (NPO). Het demissionair kabinet wil de vergunning (concessie) niet met de standaardtermijn van vijf jaar verlengen, maar met twee jaar. Haagse bronnen vertellen aan RTL Nieuws dat de ministerraad hier donderdag waarschijnlijk voor gaat stemmen. Dit besluit kan gevolgen hebben voor de publieke omroepen en hun medewerkers.

27 maart '24 ( 9:03)

Sweet Dreams en De Avondshow ontvangen Dutch Directors Awards

De film Sweet Dreams en het VPRO-programma De Avondshow met Arjen Lubach zijn in de prijzen gevallen bij de uitreiking van de DDG Awards. De prijzen van de Dutch Directors Guild, de Nederlandse vakbond van film- en televisieregisseurs, worden jaarlijks uitgereikt. In Pakhuis de Zwijger in Amsterdam werden in totaal elf prijzen verdeeld.

27 maart '24 ( 8:49)

Drie Van Goghs langdurig te zien in Rijksmuseum

Bezoekers van het Rijksmuseum in Amsterdam kunnen vanaf nu drie schilderijen van Vincent van Gogh bekijken die de Amsterdamse Stichting P. en N. de Boer langdurig aan het museum heeft uitgeleend. Het gaat om de werken Stadsgezicht in Amsterdam (1885), Oever met bomen (1887) en Korenveld (1888).

27 maart '24 ( 8:44)

Gijs Rademaker wil op de planken staan met voorstelling over dino's

Gijs Rademaker wil graag een theatertournee doen met een voorstelling over dinosauriërs. Dat zegt de RTL-opiniepeiler, die samen met Maarten van Rossem een podcast over de dieren maakt en onlangs ook een Videolandserie, in het AD.

26 maart '24 (14:24)

BNNVARA maakt docuserie over Henk Schiffmacher

BNNVARA heeft een docuserie gemaakt over tatoeëerder Henk Schiffmacher. De reeks Schiffmachers' Legacy is vanaf 9 april te zien via NPO Start, kondigt de omroep dinsdag aan.