Hoe herken je een grenspaal? 

Vroeger werden grenspalen geplaatst op plekken waar de grens een knik maakte. Dit was bedoeld om het einde aan te geven van een gemeente, een landgoed, een jachtgebied of een provincie. Het was mogelijk om via de paal af te leiden wie de eigenaar van het grondgebied was. Een goed voorbeeld is de Leeuwenpaal 18 aan de Maartensdijk in Hilversum.

Deze paal markeert de historische grens tussen Utrecht en Holland. Aan de Noord-Hollandse kant vindt men de iconische staande leeuw uit het wapen. Aan de andere kant van de paal vindt men het wapen van Het Sticht, de oude benaming voor het Bisdom Utrecht. Voor de komst van de ANWB-paddenstoelen gebruikten reizigers deze palen om te navigeren door de onverharde wegen en drassige moeraslanden.

Harde of zachte grens? 

Anno 2022 worden grofweg dezelfde grenzen tussen deze twee provincies aangehouden. Tegenwoordig zijn de contouren hiervan tot in de puntjes uitgewerkt. Provinciale grenzen betekenen in de praktijk meer dan je zou denken. Iedere provincie heeft weer andere volksvertegenwoordigers, andere centrumregio’s, andere inkomstenbronnen en andere vergunningsregels.

Bestuurders van de ene provincie stoppen in principe met het maaien van gras als ze bij de rand van hun gebied komen. De uitzondering blijft uiteraard nood. Bij een crisissituatie zullen dichtstbijzijnde provincies altijd grensoverschrijdend te hulp schieten. Men blijft immers landgenoten.

Ben je benieuwd naar het bijzondere verleden achter grenspalen? Op diverse wandelsites zijn boeken te koop voor mogelijke grenspaalroutes. Volg deze link voor meer informatie.

Door: Nationale Recreatiegids

Beeld: Provincie Noord-Holland