De gemeenteraad besloot tot dit onderzoek na ontvangst van een brief van een huisarts uit Wapserveen. In het schrijven, dat mede ondertekend is door honderden collega’s uit het hele land, worden zorgen geuit over het veelvuldig voorkomen van ziekten als Parkinson, ALS en leukemie in gebieden met intensieve bollenteelt.

Onderzoek naar juridische en ruimtelijke maatregelen

Het gemeentebestuur wil onder meer kijken naar de mogelijkheid om lelievelden op afstand te houden van woonwijken en basisscholen. Ook wordt onderzocht of er grenzen kunnen worden gesteld aan het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en of een maximum ingesteld kan worden op het areaal dat voor sierteelt beschikbaar is. Daarnaast wordt de optie van grondruil meegenomen in het onderzoek, als alternatief om gevoelige locaties te ontzien.

Een algeheel verbod op het gebruik van bestrijdingsmiddelen ligt niet op tafel. De raad wil liever in overleg met kwekers tot werkbare afspraken komen. Volgens raadsleden is het effectiever om duidelijke kaders vast te stellen dan om symbolische uitspraken te doen die juridisch geen stand houden.

Discussie laait opnieuw op

Tijdens de raadsvergadering kwamen zowel voorstanders als tegenstanders van de lelieteelt in groten getale naar het gemeentehuis. Hoewel het protest van beide kampen massaal was, verliep de avond zonder incidenten. De discussie over de risico’s van bestrijdingsmiddelen in de sierteelt is al jaren onderwerp van maatschappelijk debat. Eerdere metingen toonden aan dat op meerdere locaties in Drenthe restanten van tientallen verschillende pesticiden in de bodem en groentegewassen werden aangetroffen.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) stelde in 2021 dat er aanwijzingen zijn voor een verband tussen het gebruik van bepaalde middelen en het ontstaan van neurologische aandoeningen. Ook de rechter oordeelde in een eerdere zaak in Boterveen dat het gebruik van specifieke bestrijdingsmiddelen niet zonder risico is voor de gezondheid van omwonenden.

Reactie vanuit de sector

Telers geven aan zich aan de geldende regelgeving te houden en uitsluitend toegestane middelen te gebruiken. Volgens belangenorganisaties binnen de landbouwsector worden deze middelen beoordeeld door onafhankelijke deskundigen, en zijn kwekers afhankelijk van betrouwbare wetenschappelijke toetsing.

Westerveld is niet de enige gemeente die zich buigt over de mogelijke beperkingen van sierteelt. Ook in Friesland is inmiddels een vergelijkbaar traject gestart, waarbij wordt gekeken naar de juridische en praktische mogelijkheden om bewoners beter te beschermen tegen mogelijke schadelijke invloeden van landbouwpraktijken.