Ontdekking tijdens restauratieproject Nachtwacht in Rijksmuseum
Tijdens het omvangrijke onderzoeks- en restauratieproject Operatie Nachtwacht is vastgesteld dat Rembrandt zich voor de hond op het schilderij mogelijk liet inspireren door een zeventiende-eeuwse tekening van Adriaen van de Venne. De ontdekking werd gedaan door een conservator van het Rijksmuseum, die de tekening bij toeval zag tijdens een tentoonstelling in het Zeeuws Museum.
Opvallende gelijkenissen tussen hond en tekening
De overeenkomsten tussen de afgebeelde dieren zijn opmerkelijk. De kop is in beide gevallen in dezelfde richting gedraaid, de bek is iets geopend en de schedels tonen sterke gelijkenissen. Bij beide honden is het rechteroog gemarkeerd met een zwarte streep en ook de halsbanden lijken op elkaar.
Ondanks de overeenkomsten zijn er kleine verschillen zichtbaar. De hond op De Nachtwacht heeft een plattere neus, de oren hangen lager en Rembrandt schilderde een verder geopende bek met een zichtbare tong.
Meer inzicht in Rembrandts werkwijze
De tekening van Van de Venne maakt al meer dan honderd jaar deel uit van de collectie van het Rijksmuseum. De ontdekking geeft volgens het museum meer inzicht in het creatieve proces van Rembrandt tijdens het schilderen van De Nachtwacht. Het schilderij werd voltooid in 1642 en hangt sinds 1808 in het Rijksmuseum.