Site logo
searchclose
Artikelen
Vacatures
Bedrijven
search
add

KNAW: te weinig kennis over geschiedenis monumenten

Door ANP
schedule 4 min
location_on [xx]km
KNAW: te weinig kennis over geschiedenis monumenten
Bestuurders, ambtenaren en het grote publiek weten te weinig van de figuren die een standbeeld hebben, aldus de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) op basis van eigen onderzoek. Ook hebben genoemde groepen "gebrekkige kennis" over de veranderingen die zich in de loop der tijd voordeden in de kijk op mensen en gebeurtenissen uit het verleden, stelt de Akademie vast in het rapport Wankele Sokkels.

En met name gemeentes hebben vaak ook nog eens onvoldoende zicht op monumenten en standbeelden binnen hun eigen grenzen. Ook op nationaal niveau is de registratie van dergelijk erfgoed niet goed genoeg op orde, zegt de Akademie. Door al deze oorzaken wordt veelal "ad hoc" gereageerd op discussies over de monumenten. Men is er niet goed op voorbereid.

De organisatie keek onder meer naar monumenten die, soms nogal verschillend, een verband hebben met ons koloniale verleden. Daaronder zijn dat in Hoorn van J.P. Coen (die hardhandig de Nederlandse belangen in Indië behartigde) en dat in Tilburg van Peerke Donders, de voor lepralijders zorgende missionaris die daar staat afgebeeld met een hulpeloos en nederig ogende donkere man aan zijn voeten.

'Uitwissen'

"Hou rekening met de geschiedenis van het monument zelf, waarom wie of wat wanneer is afgebeeld en hoe generaties daar vroeger over dachten", raadt de Akademie aan. Veel weerstand ontstaat uit gebrek aan communicatie en informatie", waarschuwt het geleerde gezelschap verder. "Het is de verantwoordelijkheid van bestuurders om gesprekken te voeren waarbij alle partijen (omwonenden, nabestaanden, actiegroepen) serieus betrokken worden."

Gemeenten moeten ook nagaan welke standbeelden en monumenten er zijn en welke mogelijk ontbreken. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) kan meer ondersteuning bieden met een goed onderhouden landelijk monumentenregister, oordeelt de KNAW.

Omstreden monumenten kunnen weliswaar worden voorzien van bordjes met nadere info over de afgebeelde figuur of gebeurtenis, maar dat werkt volgens de KNAW maar beperkt. "Verplaatsen van monumenten naar een museum is een mogelijkheid", overweegt de Akademie, maar een echt veelbelovende aanpak is volgens het gezelschap "conceptuele vernieuwing", waarbij het monument een nieuwe context krijgt met bijvoorbeeld een "tegenbeeld". Vernietiging "leidt tot uitwissen van een stuk geschiedenis".

25 april '25 (14:31)

Schrijver Tomas Ross mag zich voortaan ridder noemen

Schrijver Tomas Ross is vrijdag benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Dat is een onderscheiding voor onder anderen kunstenaars. Ross, die in het echt Willem Hogendoorn heet, ontving het lintje in zijn woonplaats Den Haag.

25 april '25 (14:19)

Tekstschrijver Belinda Meuldijk is Ridder in de Orde van Oranje-Nassau

Belinda Meuldijk, die veel teksten heeft geschreven voor haar onlangs overleden ex-partner Rob de Nijs, heeft vrijdag een koninklijke onderscheiding gekregen. Ze mag zich voortaan Ridder in de Orde van Oranje-Nassau noemen. Ze kreeg het lintje in haar woonplaats Apeldoorn.

25 april '25 (14:14)

Muziekproducent Arjen Lucassen krijgt lintje

Rockcomponist en muzikant Ayreon is vrijdag benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Arjen Lucassen, zoals hij in het echt heet, ontving de koninklijke onderscheiding bij de lintjesregen in de Brabantse gemeente Moerdijk, waar hij woont.

25 april '25 ( 9:41)

Jet de Nijs staat stil bij veertig dagen overlijden man

Jet de Nijs staat in een bericht op Instagram stil bij het gegeven dat het veertig dagen geleden is dat haar man Rob de Nijs is overleden. De echtgenote van de overleden zanger deelt bij haar bericht ook het nummer Ik Laat Je Vrij, een song van De Nijs uit 1976.

25 april '25 ( 9:15)

Eric Corton komend seizoen theater in met soloshow over dementie

Eric Corton gaat komend seizoen weer het theater in met een solovoorstelling over dementie. De acteur, presentator en schrijver speelt vanaf januari 2026 de solovoorstelling Pa. Dat maakte productiehuis Solo Stories vrijdag bekend. In 2018 trok Corton volle zalen met de solovoorstelling Ma, waarin hij een portret van de dementerende moeder van Hugo Borst schetste.

25 april '25 ( 8:55)

Burgemeester Halsema biedt excuses aan voor rol Amsterdam in Jodenvervolging

Burgemeester Femke Halsema heeft excuses aangeboden voor de rol van de gemeente Amsterdam bij de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat deed ze donderdagavond in de Hollandsche Schouwburg tijdens Jom Hasjoa, de jaarlijkse herdenking van de Holocaust.

25 april '25 ( 8:50)

Amsterdams stadsbestuur stelt 25 miljoen beschikbaar voor toekomst Joods leven

Het Amsterdamse stadsbestuur stelt 25 miljoen euro beschikbaar om te investeren in de toekomst van Joods leven in de stad. Dat maakt de gemeente bekend, na een toespraak van burgemeester Femke Halsema donderdagavond in de Hollandsche Schouwburg tijdens Jom Hasjoa, de jaarlijkse herdenking van de Holocaust.

25 april '25 ( 8:45)

Schrijvers Oomen, Gerritsen en Koos genomineerd voor De Inktaap

Schrijvers Joost Oomen, Esther Gerritsen en Falun Ellie Koos zijn genomineerd voor De Inktaap 2026. De literaire jongerenprijs wordt volgend jaar maart uitgereikt.

24 april '25 (15:16)

Vermiste kunstwerken Warhol uit Maashorst waarschijnlijk bij grofvuil gegaan

Het is "het meest aannemelijk" dat de kunstwerken die de gemeente Maashorst kwijt is, met het grofvuil zijn meegegeven. Onder de vermiste stukken is een zeefdruk van kunstenaar Andy Warhol met een portret van prinses Beatrix. De gemeente liet er een onafhankelijk bureau onderzoek naar doen. De gemeente verwacht niet dat de kunstwerken ooit nog terugkomen en het college van burgemeester en wethouders betreurt dat.

24 april '25 (11:18)

Weer twee verdachten aangehouden vanwege kunstroof Drents Museum

De politie heeft woensdag twee nieuwe verdachten aangehouden in het onderzoek naar de kunstroof uit het Drents Museum in Assen. Het gaat om een 20-jarige man en een 18-jarige man, beiden uit Heerhugowaard. De verdachte van 20 is de man op de beelden uit een bouwmarkt in Assen die de politie eerder deelde. Die beelden worden nu offline gehaald.