HJO, het oudste jeugdorkest ter wereld, viert 100e verjaardag

Door Redactie Nationale recreatiegids
4 min
Het voor zover bekend oudste zelfstandige jeugdorkest ter wereld viert deze maand zijn eeuwfeest: het Hofstads JeugdOrkest. Het is daarmee net een jaar ouder dan de Portland Youth Philharmonic in het Amerikaanse Oregon. Het gezelschap van mensen tot 22 jaar, dat eigenlijk vijf orkesten en een strijkensemble omvat, werd in 1923 in Den Haag opgericht. Inititatiefneemster was Tilly Talboom-Smits, die vervolgens veertig jaar op de bok stond, in een periode dat vrouwelijke dirigenten amper bestonden.

In de afgelopen eeuw waren ongeveer 2500 jonge mensen lid van het Haagse orkest. Onder de oud-leden bevinden zich beroemdheden als televisieproducent Reinout Oerlemans, schrijver Ilja Leonard Pfeijffer en K3-zangeres Klaasje Meijer. Ook bracht het orkest beroemde dirigenten voort, zoals Lawrence Renes en Roland Kieft. Die laatste presenteert op 14 april ook het lustrumconcert in Theater Diligentia in Den Haag.

Veelbelovende loopbaan

Bij Tilly Smits, in 1902 in Den Haag geboren in een middenklassengezin, kwam haar muzikale talent al naar voren toen ze een kleuter was. Ze kreeg pianoles en op twaalfjarige leeftijd mocht ze al optreden voor koningin Wilhelmina. Ze leek een loopbaan als concertpianiste tegemoet te gaan, maar wilde zich liever wijden aan het in contact brengen van kinderen met muziek. Ze ging zelf muziek voor kinderen arrangeren en sloeg zonder enige specifieke ervaring aan het dirigeren van haar eerste gezelschapje.

Geen geslijm in het orkest

"Tilly was geen gemakkelijke tante. Een potentaat, dat kan je rustig zeggen. Als dirigente trouwens. Als moeder was ze een schat van een mens", zegt haar in 1928 geboren zoon Loet, lid van 1936 tot 1951, in het jubileumboek. Geflirt onder de jonge musici wilde ze niet hebben: "Geen geslijm in het orkest! " Hij heeft overigens geen hoge pet van zijn moeder op als dirigente: "Ze maaide maar wat in het wijde weg."

Niettemin was ze volgens het jubileumboek "voor vele kinderen een bron van inspiratie, liefde en genegenheid door ze vertrouwd te maken met mooie klassieke muziek." Wijlen prins Bernhard beloonde haar met de onderscheiding Zilveren Anjer. Op dit moment zijn er circa 230 kinderen en jongeren lid, allemaal in een deelgezelschap dat bij hun leeftijd en ervaring past.

Door: ANP