"Nee, wij hebben ze niet in dienst en er zijn ook geen plannen in die richting", zegt Hindele Boas van Uitgeverij Lemiscaat uit Rotterdam. "Wij vinden het belangrijk dat alle kinderen zich in onze boeken kunnen herkennen, maar hebben niet de intentie om daar een aparte club mensen op te zetten. Onze redactie staat zelf midden in de maatschappij en weet heel goed wat wel en niet aansluit bij de belevingswereld van kinderen."

Ook WPG Uitgevers, waar onder meer uitgeverijen als Ploegsma, Condor en Leopold onder vallen, werkt niet met gevoeligheidslezers, vertelt Hoofd Marketing Ilse van der Zee desgevraagd. "De term sensitivity reader is nieuw, maar het werk wordt en werd als zodanig al gedaan door onze eigen uitgevers en redacteuren. Boeken en manuscripten worden door hen heel nauw beoordeeld op hoe gevoelige kwesties worden beschreven. Wij zien het echt als een rol voor de redacteuren die er al zijn." Wel wordt er in bepaalde gevallen meegelezen door experts, vertelt Van der Zee. "Het gaat dan om specifieke kwesties, zoals de boeken van Sanderijn van der Doef die over seksuele voorlichting gaan."

Roald Dahl

Hoewel gevoeligheidslezers al langer actief zijn in de literaire wereld, kreeg de functie onlangs veel media-aandacht toen de Britse uitgeverij Puffin enkele aanpassingen bleek te hebben gedaan in de boeken van Roald Dahl. Waar het dankzij een artikel van The Daily Telegraph in eerste instantie zo leek dat woorden als 'dik' en 'lelijk' helemaal uit het oeuvre van Dahl waren verwijderd, bleek het achteraf vooral te gaan om het aanpassen van enkele passages die als gedateerd werden gezien. Bovendien waren ook de originele boeken nog verkrijgbaar, voor wie die edities wenst te lezen.

Lemniscaat past bestaande boeken vrijwel nooit aan, zegt Boas. "Als een boek niet meer in de tijdsgeest past, zoals enkele jaren geleden de titel Sinterklaas van Charlotte Dematons, dan besluiten we het boek niet meer te drukken." Beide uitgeversbedrijven vinden het vooral belangrijk dat boeken voor alle kinderen leesbaar moeten zijn. "En dat begint al bij manuscripten die binnen komen. Daarin zien we al of een boek wel of niet in deze tijd past", aldus Van der Zee van WPG.

Los van al dan niet doorgevoerde aanpassingen door uitgeverijen, denkt Boas dat er over het algemeen wordt overschat in hoeverre boeken doorwerken in de belevingswereld van kinderen."Ook kinderen hebben gevoel voor humor, ironie en moraal. Ze begrijpen het verschil tussen fictie en werkelijkheid. Veel van onze klassiekers spelen in een andere tijd, waarin mensen anders leefden of anders met elkaar omgingen dan nu. Als er iets in zo'n boek voorbij komt wat een kind niet herkent uit de maatschappij van nu, kan dat juist een dialoog openen. Daar ligt een kans voor ouders en leerkrachten."\

Door: ANP