Judith Herzbergs 'Leedvermaak trilogie' voor het eerst in de theaters te zien

Door Redactie Nationale recreatiegids
5 min
In haar beroemde trilogie – Leedvermaak, Rijgdraad, Simon – schetst Judith Herzberg met veel gevoel voor humor een portret van een familie in Amsterdam tussen begin jaren zeventig en de eeuwwisseling. Nooit eerder werden de drie stukken in ons land op één avond vertoond. Leedvermaak (1982) was een echte theaterhit, waarvan wordt gezegd dat de rijen voor de kassa van Frascati tot aan de Dam stonden. Rijgdraad (1995) werd geschreven in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, ter gelegenheid van vijftig jaar bevrijding. Het derde deel van de trilogie, Simon (2001), beleeft zijn Nederlandse première bij Het Nationale Theater. In samenwerking met de schrijver zijn de drie stukken bewerkt tot een avondvullende toneelmarathon van 4.5 uur, met twee pauzes. Regisseur Eric de Vroedt, veertien topacteurs en zes livemusici van New European Ensemble tekenen voor een veelbelovende theateravond. De voorstelling gaat op 19 maart in première in Theater aan het Spui in Den Haag en is van 16 maart t/m 26 mei te zien in theaters in het land. Dit meldt Het Nationale Theater.

In 1972 trouwt Lea voor de derde keer. Haar kersverse echtgenoot is de succesvolle arts Nico. Haar ouders, Ada en Simon, hebben de oorlog overleefd, maar ze ondervinden er toch nog de gevolgen van. Op het bruiloftsfeest worden de familieverhoudingen steeds ingewikkelder. Ook Lea's onderduikmoeder, Riet, is aanwezig. Terwijl Ada en Simon zich afwenden van het verleden en stug proberen door te leven, worstelt Lea nog met haar eigen geschiedenis en met die van haar ouders.

Trauma van de oorlog 

Een kwarteeuw volgen we lief en leed van Lea’s familie en haar vrienden. Kinderen worden geboren, ouderen gaan dood. Herinneringen worden opgerakeld en weer diep weggestopt. De jongste generatie biedt hoop en heeft nieuwe energie. Maar toch blijft het trauma van de oorlog nog voelbaar. Als de jongste familieleden oud genoeg zijn, willen ze niets liever dan het verstikkende zwijgen doorbreken.

De Leedvermaak trilogie laat zien hoe onverwerkte trauma’s generaties lang kunnen doorwerken. Judith Herzberg heeft dat meesterlijk en herkenbaar opgeschreven in achteloos lijkende, luchtige en tintelende dialogen. Lichtvoetig, wrang en ontroerend. Eric de Vroedt: "De Leedvermaak trilogie gaat over groot en klein menselijk leed, met daaronder steeds de verleiding te zwijgen en weg te kijken."

Uitgebreide tournee 

De première van de trilogie stond oorspronkelijk gepland in 2020, het jaar waarin we 75 jaar vrijheid vierden. Toen zou de voorstelling slechts vier theaters in Nederland aandoen. In 2022 is gekozen voor een uitgebreide tournee langs de kleine- en middenzalen. Zo spelen de acteurs het stuk dicht op de huid en wordt de kracht van de dialogen nog sterker invoelbaar.

De Leedvermaak trilogie gaat op 19 maart 2022 in première in Theater aan het Spui in Den Haag en is van 16 maart t/m 26 mei te zien in Den Haag, Zwolle, Breda, Alkmaar, Hoorn, Venlo, Utrecht, Rotterdam, Heerlen, Amsterdam, Nijmegen, Drachten, Enschede, Den Bosch en Haarlem. Kaarten via de website

Door: Nationale Recreatiegids