Fenix opent in Rotterdam: museum vertelt migratieverhaal met kunst, foto's en symboliek

Fenix onderscheidt zich van traditionele migratiemusea die vooral historische vertellingen bieden. In plaats daarvan focust het Rotterdamse museum op de menselijke kant van migratie, verbeeld in meer dan honderd kunstwerken en ruim 190 historische en hedendaagse foto’s. De collectie bevat onder andere werk van kunstenaars zoals Willem de Kooning, Kimsooja, Małgorzata Mirga-Tas en iconische foto's zoals Migrant Mother van Dorothea Lange en Afghan Girl van Steve McCurry.
Het museum is een initiatief van de Rotterdamse stichting Droom en Daad, mogelijk gemaakt met steun van de familie Van der Vorm, die via investeringsmaatschappij HAL afstamt van de Holland-Amerika Lijn. Deze rederij vervoerde miljoenen migranten van Rotterdam naar de overzeese wereld. De locatie van Fenix ligt op een steenworp afstand van de voormalige vertrekplaats van deze schepen.
Architectonisch hoogtepunt: de Tornado
Blikvanger van het museum is de ‘Tornado’, een spiraalvormige trap van roestvrij staal en hout die dwars door het gebouw snijdt en uitkomt op een uitkijkplatform op het dak. De trap is ontworpen door de internationaal gerenommeerde Chinese architect Ma Yansong. Volgens hem symboliseert het kunstwerk de reis en beweging van migratie. De trap is niet alleen een visueel spektakel, maar ook een technisch meesterwerk, opgebouwd uit bijna 3 kilometer buismateriaal en meer dan 12.000 op maat gemaakte houten planken.
Collectie met historische diepgang
In de kunstcollectie bevindt zich onder meer een schilderij van Willem de Kooning, een Nederlands-Amerikaanse kunstenaar die in 1926 als verstekeling naar New York vertrok. Zijn werk Man in Wainscott werd recent door het museum aangeschaft voor bijna 8,7 miljoen dollar. Ook een klein portret van Erasmus uit circa 1530 maakt deel uit van de collectie.
Op de benedenverdieping vinden bezoekers de tentoonstelling The Family of Migrants, een fotografische presentatie geïnspireerd op The Family of Man uit 1955. Hier wordt een universeel menselijk verhaal verteld, waarin migratie als constante in de geschiedenis wordt gepresenteerd.
Koffers vol verhalen
Een ander opvallend element is het Kofferdoolhof: een labyrint opgebouwd uit 2.000 koffers, geschonken door particulieren uit de hele wereld. Sommige koffers dragen bijzondere verhalen met zich mee, die in de audiotour worden uitgelicht.
Open ruimte voor de stad
Naast de tentoonstellingsruimtes beschikt Fenix over een publiek toegankelijke hal, Plein, waar Rotterdammers worden uitgenodigd om mee te programmeren. Het ontwerp van deze ruimte is geïnspireerd op de openbare pleinen van steden als Parijs en Marseille en moet uitgroeien tot een ontmoetingsplek voor buurt en bezoekers.
Met Fenix krijgt Rotterdam een nieuw cultureel icoon dat het verleden verbindt met de actualiteit. De combinatie van architectuur, kunst en menselijke verhalen maakt het museum tot een betekenisvolle aanvulling op het Nederlandse museale landschap.