Toerismesector groeit, maar btw-verhoging remt vooruitzicht
De vrijetijdssector profiteert van herstel van de koopkracht en een toenemende vraag naar reizen. Zowel binnenlands als buitenlands toerisme groeit en vormt een stevige basis voor verdere expansie. Toch wordt dit positieve beeld overschaduwd door de aangekondigde btw-verhoging op overnachtingen van 9 naar 21 procent. Dit meldt ABN AMRO.
De maatregel heeft gevolgen voor hotels, vakantieparken en de lokale economie. Tegelijkertijd staat de sector voor structurele uitdagingen: veel ondernemers willen binnen tien jaar stoppen, opvolgers zijn schaars en modernisering vraagt om aanzienlijke investeringen.
Gevolgen van de btw-verhoging
Een impactanalyse laat zien dat hogere kamerprijzen leiden tot een daling van het aantal overnachtingen. De mate van terugval verschilt per segment en regio. Vermogende reizigers zijn minder gevoelig voor prijsstijgingen, terwijl budgetovernachtingen juist sterk geraakt worden. Ook horeca, winkels en recreatiebedrijven verwachten omzetverlies.
Voor 2026 wordt een krimp van de vrijetijdssector van ongeveer 3 procent voorzien. In 2027 volgt naar verwachting een lichte groei van 1 procent, wanneer de markt zich heeft aangepast.
Druk op marges en prijsstrategieën
Hotels en vakantieparken hebben moeite om de btw-verhoging op te vangen. Marges staan al onder druk door stijgende kosten voor energie, personeel en inkoop. Ondernemers zoeken naar creatieve prijsstrategieën om vraag te behouden, bijvoorbeeld door arrangementen te combineren of omzetcategorieën onder het lage btw-tarief te benutten. Deze oplossingen bieden slechts tijdelijke verlichting.
Bedrijfsopvolging en overnames
Onderzoek wijst uit dat ruim 65 procent van horecaondernemers binnen tien jaar wil stoppen. Een deel heeft nog geen opvolgingsplannen of geen geschikte opvolger gevonden. Bedrijfsopvolging vindt vaak plaats binnen de familie of via werknemers en management. Soms wordt een bestaand concept voortgezet, in andere gevallen kiest de nieuwe eigenaar voor modernisering.
Strategische overnames komen vooral voor bij hotels en vakantieparken. De kapitaalbehoefte voor digitalisering, verduurzaming en het oplossen van personeelstekorten maakt schaalvoordelen noodzakelijk. Consolidatie is een duidelijke trend, vaak ondersteund door private equity. Fusies zoals die van Roompot en Landal Greenparcs illustreren deze ontwikkeling.
Innovatie en toekomstbestendigheid
Digitalisering en data-analyse zijn noodzakelijk om bedrijfswaarde te verhogen en klantbeleving te verbeteren. Tegelijkertijd blijft de sector kwetsbaar door seizoensafhankelijkheid en hoge kosten. Een robuuste cashflowplanning en spreiding van gasten over het jaar, bijvoorbeeld via arrangementen buiten het hoogseizoen, zijn essentieel om pieken en dalen te dempen.
